02. Werken in Assen
Intro
Programmasamenvatting
In 2017 investeren we in de breedte op de arbeidsmarkt. We realiseren werkplekken voor mensen met een arbeidsbeperking (en een geringe verdiencapaciteit) en geven nieuwe prikkels aan de samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen. We verwachten een lichte groei van de werkgelegenheid, maar ook meer druk op de uitkeringen door nieuwe klanten. De financiële druk op de bekostiging van oud-SW-ers (beschut werk) zal de komende jaren toenemen. Medio 2017 is het deel ten noorden van het stationsgebied opgeleverd (Blauwe As, Stadsboulevard noord en autotunnel noord). Vanaf dan concentreren zich de werkzaamheden op het zuidelijk deel (Overcingellaan, autotunnel zuid, stationsgebouw).
We faciliteren bedrijven om zich te vestigen op nieuwe en bestaande bedrijventerreinen.
Highlights
- Licht economisch herstel leidt tot meer banen; toch verwachten we meer werkzoekenden.
- Economische prikkels via netwerksamenwerking rondom sensortechnologie.
- Doelgerichte samenwerking tussen kennisinstellingen en bedrijfsleven.
- Uitvoering Florijn As op schema en financieel onder controle.
- Ambitie blijven richten op de vestiging van nieuwe bedrijven en faciliterend actief blijven.
Wat willen we bereiken
1) Werkgelegenheid
Werkplein Baanzicht Drentsche Aa (WPDA) is per 1 juli 2016 voor Assen de uitvoeringsorganisatie van de Participatiewet. Wat we willen bereiken is vastgelegd in een prestatieovereenkomst tussen het bestuur van de WPDA en de directeur van de WPDA. De overeenkomst eindigt op 1 januari 2018. De in september 2014 door de raad vastgestelde kadernota Participatiewet (Participatie de norm, werk het doel) vormt de basis voor deze overeenkomst. Afspraken zijn opgenomen over uitstroom van jongeren tot 27 jaar en startende ondernemers met een bijstandsuitkering en ook over participatie, klanttevredenheid en werk voor mensen met een arbeidsbeperking (verdiencapaciteit < 100% waaronder afspraakbanen).
In de sub-regio Noord- en Midden-Drenthe richten we ons op circa 80 afspraakbanen in 2017, oplopend tot circa 700 in 2026. Dit is de totale taakstelling voor bedrijven en overheid in deze regio.
We willen zoveel mogelijk jongeren met en zonder een startkwalificatie duurzaam laten uitstromen naar werk. Per 1 januari 2017 hebben gemeenten ook de verantwoordelijkheid voor jongeren die met een startkwalificatie na een periode van werk alsnog terugvallen in de uitkering.
De uitvoerende taken van de WPDA moeten meer verweven worden met de opdrachten in het sociale domein, zoals schuldhulpverlening, maatschappelijk werk, onderwijs.
2) Economische ontwikkeling en innovatie
Het stimuleren van innovatie en het bewerkstelligen van crossovers is een economisch speerpunt. Hierbij werken wij samen in noordelijk verband; de Noordelijke Innovatieagenda (NIA) speelt in dit kader een belangrijke rol. Met betrekking tot sensortechnologie kiezen wij voor een brede aanpak, waarbij de expertise die Assen inmiddels heeft, wordt ingezet. Het bedrijfsleven neemt bij de aanpak de leiding, terwijl de overheid stimuleert en ondersteunt.
Verbetering van het ondernemingsklimaat bereiken wij vooral door het leveren van maatwerk voor bedrijven op diverse terreinen. Dit geldt zowel voor de reeds in Assen gevestigde bedrijven, als voor de bedrijven die wij nieuw proberen aan te trekken. De focus verschuift naar het opbouwen van netwerken, verbindingen leggen, makelen en schakelen.
3) FlorijnAs en bedrijventerreinen
FlorijnAs
De uitvoering van de FlorijnAs zetten we voort. We richten ons daarbij op de bereikbaarheidsonderdelen. De betreffende projecten zullen binnen de financiële kaders en de afgesproken planning worden afgerond, met oog voor het toekomstige beheer en onderhoud. Functionaliteit en doelmatigheid zijn voor ons de uitgangspunten.
Bedrijventerreinen
We willen bedrijven zo goed als mogelijk faciliteren om zich te kunnen vestigen of te kunnen doorgroeien in Assen. Monitoren van de kwantitatieve en kwalitatieve vraag naar bedrijventerrein is daarbij van belang. Waar wenselijk willen we een flexibele invulling van onze bouwrijpe kavels mogelijk maken. Tevens brengen we gebieden gefaseerd in ontwikkeling in afstemming op de marktvraag. Daarbij houden we vast aan onze kwaliteitsambitie.
Wat doen we daarvoor
1) Werkgelegenheid
Werkplein Drentsche Aa (WPDA) en Alescon voorzien burgers van de juiste, passende dienstverlening. Mensen blijven niet onnodig lang klant van de WPDA. Onze klanten krijgen minimaal de basisdienstverlening. Klanten die met steun binnen twee jaar naar werk kunnen, krijgen daarnaast intensieve dienstverlening.
De prestatieovereenkomst die per 1 juli 2016 is ingegaan vergt een andere manier van sturing. Met de ervaringen die daarmee zijn opgedaan in 2016 wordt de sturing op de output (resultaten) en outcome (maatschappelijk effect) in 2017 verder vormgegeven.
Ontwikkeling BUIG: Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten
De discussie rondom de juistheid, volledigheid en houdbaarheid van het nieuwe verdeelmodel Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten (BUIG-budget) is nog volop gaande. Dat geldt ook voor de omvang en samenstelling van de macrobudgetten die het Rijk naar de gemeente doorsluist. Wij blijven ons samen met andere gemeenten inzetten voor een betere en rechtvaardiger verdeling van deze gelden. In oktober 2016 wordt het voorlopig budget 2017 door het ministerie bekendgemaakt.
Afspraakbanen en beschut werk
In 2017 wordt landelijk door het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) ‘gemeten’ hoeveel afspraakbanen gerealiseerd zijn. Dit zijn banen voor mensen die prima kunnen werken, maar door een arbeidsbeperking niet in staat zijn om zelfstandig 100% van het minimumloon te verdienen. Het gaat om mensen die een Wajong uitkering hebben, een Wsw-indicatie of onder de participatiewet vallen. De gemeente faciliteert werkgevers bij het realiseren van de gestelde doelen via WPDA en als werkgever gaan we ten minste één nieuwe afspraakbaan realiseren binnen de gemeentelijke organisatie.
Beschut werk is bedoeld voor inwoners die niet aan de slag kunnen bij een reguliere werkgever. WPDA heeft de regie op beschut werk (nieuw) en realiseert in nauwe samenwerking met Alescon plaatsing en ontwikkeling van mensen met een beperkte verdiencapaciteit. Vooralsnog is Alescon de enige aanbieder van werkplekken beschut werk. Voor beschut werk komt er mogelijk een wettelijke verplichting. Afhankelijk van nieuwe wetgeving verandert de opdracht en/of de wijze waarop het moet worden uitgevoerd.
Afbouw Wet sociale werkvoorziening
Door de nieuwe wetgeving zal de oude Wsw-populatie met circa 5% per jaar afnemen. Alescon blijft gedifferentieerd werken aan plaatsingen voor haar werknemers: van plaatsing bij joint ventures (samengaan twee of meer ondernemingen) tot werken bij reguliere werkgevers (zogeheten begeleid werken). In 2017 zal het aantal uitplaatsingen sterk afnemen. In samenhang met de afname van de Wsw-medewerkers krimpt ook de organisatie van Alescon. In 2017 werken we verder aan een verantwoorde afbouw van de Wsw en aan de nieuwe instrumenten voor uitvoering van de Participatiewet door Werkplein Drentsche Aa. De kennis en inzet vanuit Alescon worden hiervoor ingezet. De geleidelijke overgang van medewerkers van Alescon naar WPDA zal volgens afspraak plaatsvinden.
Aanpak jeugdwerkloosheid
Tot maart 2017 voeren we de huidige Aanpak jeugdwerkloosheid uit (start september 2015). In 2017 volgt een nieuwe projectaanvraag met de focus op de doorgaande lijn vanuit school naar werk. WPDA werkt nauw samen met scholen, het RMC (het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt voortijdig schoolverlaten), bedrijven en gemeenten in de arbeidsmarktregio. Deelprojecten zijn onder meer Route Arbeid (samenwerkingsverband in de arbeidsmarktregio om jongeren met een arbeidsbeperking toe te leiden naar werk) of Navigator (gericht werken aan de overgang van school naar werk voor jongeren op de praktijkschool of het speciaal onderwijs), het Gilde leren (binnen een bedrijf een werkplek bieden voor een klas), het Coachproject (jongeren worden gekoppeld aan een coach uit het bedrijfsleven) en de Werkcarrousel (bedrijven geven werkzoekenden de kans om zich te oriënteren op beroepen).
2) Economische ontwikkeling en innovatie
In 2017 zetten wij de bestaande lijn voort om innovatie bij bedrijven te stimuleren. Dit doen wij door verbindingen te leggen, zowel tussen bedrijven onderling als met kennisinstellingen. Op die manier bouwen we waardevolle netwerken. Hierbij zoeken wij nadrukkelijk de samenwerking met de NG4-gemeenten en in het bijzonder met de gemeente Groningen en de provincie Drenthe.
Daarnaast heeft de aansluiting tussen het bedrijfsleven en onderwijs onze specifieke aandacht. In 2015 zijn wij bijvoorbeeld op het gebied van zorg gericht gestart met het faciliteren en ondersteunen van vernieuwende initiatieven voor de aansluiting tussen arbeidsmarkt en onderwijs. Dit willen wij doorzetten voor 2017 op andere terreinen.
In september hebben wij de raad geïnformeerd over de financiële situatie van Sensor City en Incas3. De maanden oktober en november worden gebruikt door de provincie Drenthe en de gemeente Assen om te onderzoeken wat de situatie is bij beide stichtingen en na te gaan of er een structurele oplossing gevonden kan worden voor de toekomst. Wij hebben besloten hierin ook meteen de review van het sensorcluster te betrekken. In december 2016 wordt in de raad de review van het sensorcluster, evenals de uitwerking van de toekomstscenario’s voor Sensor City en Incas3 geagendeerd. De besluitvorming hierover bepaalt de richting en ambities op het sensorcluster voor 2017 en de jaren daarna.
(Zie voor Sensor City ook Programma Samen werken aan Assen, 2) Regionale Samenwerking, onderdeel verkeer.)
Begin 2016 heeft de raad besloten tot het doorlopen van de bestemmingsplanprocedure om het FOC Assen te realiseren. Vervolgens hebben wij Gedeputeerde Staten van Drenthe verzocht om medewerking. De besluitvorming daarover is naar verwachting eind 2016 afgerond. Deze beoogde ontwikkeling in de toeristisch recreatieve zone heeft ook geleid tot nieuwe initiatieven en investeringsvoornemens in hetzelfde gebied: Ice World Drenthe, TT Plaza, TT World en het TT Circuit. Als het lukt om dergelijke initiatieven te realiseren dan geeft dat een belangrijke impuls aan toerisme en recreatie. Ook liggen er kansen op het gebied van duurzaamheid.
Begin 2016 besloot de raad tevens tot het opstellen en uitvoeren van een programma voor een aantrekkelijk binnenstad met bijhorend investeringsprogramma. De resultaten hiervan die de hiervoor aangestelde procesmanager met alle betrokken partijen heeft bereikt, vormen het vertrekpunt voor de noodzakelijke transformatie naar een toekomstbestendige aantrekkelijke binnenstad.
3) FlorijnAs en bedrijventerreinen
FlorijnAs
In 2017 wordt de Blauwe As opgeleverd: alle bruggen en sluizen zijn dan klaar, evenals het noordelijk deel van de autotunnel bij het station en het noordelijk deel van de stadsboulevard. Medio 2017 wordt begonnen met de bouw van het zuidelijk deel van de autotunnel en het zuidelijk deel van de stadsboulevard. Tevens wordt in 2017 een start gemaakt met de bouw van het nieuwe stationsgebouw. Tijdens de uitvoering van deze werkzaamheden blijven we veel aandacht houden voor de bereikbaarheid van de stad. In 2017 gaan we op basis van een vastgestelde visie de Blauwe As in gebruik nemen. Hierin is geregeld, dat er nog aanvullende aanpassingen uitgevoerd worden en hoe het gebruik van de Blauwe As wordt gestimuleerd.
Social return on Investment (SROI) maakt standaard deel uit van ons aanbestedingsbeleid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de bouwblokkenmethode. Het aan de slag helpen van kandidaten met meer afstand tot de arbeidsmarkt wordt in dit systeem hoger gewaardeerd dan kandidaten met minder afstand tot de arbeidsmarkt. Met deze landelijk toegepaste methode wordt de inzet van de aannemer gewaardeerd en meegenomen bij het gunnen van de opdracht. In 2016 zijn op deze manier zo’n 30 personen aan het werk gekomen, waarvan zo’n 25 in de FlorijnAs. In toenemende mate stromen deze werknemers uit naar een reguliere baan. Voor 2017 staat de opgave SROI enigszins onder druk vanwege de aantrekkende arbeidsmarkt. Evenals in 2016 wordt in 2017 contact met het onderwijs onderhouden met als doel de keuze voor een technisch beroep te stimuleren. Met het Technasium wordt onderzocht of er in 2017 en verder een meerjarige samenwerking met de FlorijnAs mogelijk is. Ook in 2017 verwachten we diverse groepen jongeren voor een rondleiding over een van de bouwplaatsen in de stad met een uitleg over de achtergrond van het project. De aannemers worden gestimuleerd hieraan mee te werken door een extra waardering in het kader van SROI.
Bedrijventerreinen
Over de programmering van bedrijventerreinen hebben we regionaal afspraken gemaakt. Dit betreft een opgave van 85 hectare in de periode 2010-2030. In onze begroting gaan we uit van een behoudender scenario. Ondanks de uitdagende marktomstandigheden, zien we voor 2017 mogelijkheden om de verwachte kaveluitgifte te realiseren.
Bij de vestiging van bedrijvigheid in Assen ligt onze focus niet enkel bij de nieuwe (te ontwikkelen) bedrijventerreinen, maar ook op het faciliteren van bedrijven om zich te vestigen op de bestaande bedrijventerreinen en in de binnenstad.
De ‘pionierskorting’ voor woon-werk kavels in Groene Dijk zetten we in 2017 voort. Voor Messchenveld en Peelerpark worden kavels zo goed mogelijk in de markt gebracht met portfoliomanagement en het continueren van onze acquisitie. In Peelerpark en Messchenveld is een pilot om het aanbod flexibeler te kunnen laten aansluiten bij de marktvraag. Bij het werklandschap Assen-Zuid zullen we ons strikt houden aan het gefaseerd en marktgericht tot ontwikkeling brengen van bouwkavels.
Het is niet meer vanzelfsprekend om grondprijzen jaarlijks te indexeren. We zijn terughoudend bij het verhogen van grondprijzen en voorzichtig bij het ‘inboeken’ van de opbrengsten ervan.
Indicatoren
Toelichting
Functiemenging
De functievermengingsindex weerspiegelt het aantal woningen tot het aantal banen en varieert tussen 0 (alleen wonen) en 100 (alleen werken). Bij een waarde van 50 zijn er evenveel woningen als banen.
Bruto gemeentelijk product
---
Vestigingen van bedrijven
Het aantal vestigingen van bedrijven per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15-64 jaar in Assen ligt onder het gemiddelde in Drenthe en ook landelijk scoort de gemeente lager.
Banen
Dit getal staat voor het aantal banen per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15-64 jaar.
Netto arbeidsparticipatie
De waarde staat voor het percentage van de werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de totale beroepsbevolking. Het percentage komt overeen met het percentage van steden met 50.000-100.000 inwoners. Dit percentage wordt beïnvloed door veel factoren, zoals de conjunctuur en opbouw van de beroepsbevolking in relatie tot de markt. Deze indicator is niet door gemeentelijk beleid alleen te sturen.
Werkloze jongeren
Jongeren tot 27 jaar zijn een prioritaire doelgroep binnen de dienstverlening van WPDA. Er zijn afspraken gemaakt over de uitstroom alsook over de registratie van deze doelgroep. In de bestuursrapportage, die twee keer per jaar verschijnt, wordt het bestuur van de WPDA geïnformeerd. Deze rapportage sluit niet aan op de beleidsindicator van het BBV (jongeren t/m 22 jaar).
De in dit overzicht vermelde waarde dateert van 2012 en wijkt af van het landelijk beeld. De laatste jaren is de uitstroom van bijstandsgerechtigden in Assen hoger dan het landelijk gemiddelde. Het is aannemelijk dat het percentage voor 2015 lager zal zijn. Een mogelijke verklaring voor de afwijking in Assen is het feit dat een groot deel van de bijstandsgerechtigden een inkomen heeft naast de uitkering. Zo telde Assen op 30 april 2016, 2148 bijstandsgerechtigden waarvan 24,8% (533), waaronder jongeren, een inkomen hadden naast de uitkering.
Personen met een bijstandsuitkering
Deze waarde staat voor het aantal inwoners met een bijstandsuitkering per 10.000 inwoners.
Dat het aantal bijstandsgerechtigden per 10.000 inwoners hoger ligt dan het Drentse en ook het landelijk gemiddelde is al heel lang het geval. De oorzaak ligt in het feit dat er, veel meer dan gemiddeld, Assenaren een (aanvullende) uitkering hebben naast hun inkomen (zie de toelichting bij de vorige indicator). Daarnaast speelt een rol dat Assen veel zorginstellingen kent; gebruikers van (langdurige) zorg hebben, meer dan gemiddeld vaak, een bijstandsuitkering.
Re-integratievoorzieningen
Dit zijn voorzieningen die de gemeente inzet om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te helpen om de afstand te verkleinen. Het uiteindelijke doel is het verkrijgen van een baan.
Dit cijfer geeft voor Assen een vertekend beeld. Anders dan bij de meeste (intergemeentelijke) Sociale Diensten verzorgt de WPDA veel re-integratie-trajecten zelf. Deze worden niet in de landelijke cijfers zichtbaar. Over de trajecten die de WPDA begeleidt wordt het bestuur van de WPDA geïnformeerd in de bestuursrapportages.
Verdieping en links
Van Assen
buurtmonitor AssenRelevante derden
vngBeleidsdocumenten
Collegeprogramma 2014-2018 Mijn Assen
Jaarstukken 2015
Besluit begroting en verantwoording (BBV)
Beleidsregels reserve cofinanciering regionaal economisch beleid
Masterstudie FlorijnAs 2009
Minderen met maat
Ontwikkelingsvisie detailhandel en horeca
Participatie de norm, Werk het doel', kadernota Participatiewet 2014
Verder bouwen, ambities en bezuinigingen 2014-2017